WINNENDE FILMS VAN DE DOCUMENTAIRECOMPETITIE 2016

 

Grote Prijs van het Vrijheidsfestival 2016:

MY ESCAPE, Elke Sasse

Nu de Europese Unie zich letterlijk opsluit in een beleid dat volledig op de ‘eigen’ bevolking is gericht en er niet voor terugdeinst akkoorden te ondertekenen die complexloos indruisen tegen het internationaal recht, brengt My Escape ons op erg confronterende wijze in herinnering dat migranten niet louter statistieken zijn. Aan de hand van beelden die door de migranten zelf zijn gefilmd laat de documentaire ons het onvoorstelbaar hindernissenparcours zien waar mannen, vrouwen en kinderen zich doorheen moeten worstelen om een veilige plek te vinden. Deze film nodigt ons uit om onze vooroordelen over migratie te deconstrueren en confronteert ons niet alleen met onze eigen menselijkheid, maar ook met onze verantwoordelijkheid. Zijn wij, Europeanen, bereid om mee verantwoording te dragen voor de rampzalige effecten van het repressieve beleid dat in onze naam aan de grenzen van ons continent wordt uitgevoerd?

 

Juryprijs 2016

The Occupation of the American Mind, Loretta Alper & Jeremy Earp

De juryprijs wordt uitgereikt aan The Occupation of the American Mind, een film die onderzoekt hoe pro-zionistische lobby’s er al decennialang in slagen de verslaggeving over het Israëlisch-Palestijnse conflict systematisch in het voordeel van de staat Israël te beïnvloeden – zo niet te manipuleren.

Via een zorgvuldige en doeltreffende propaganda wordt getracht aan de Amerikaanse publieke opinie en media een onvolledig en partijdig beeld van dit belangrijke conflict op te dringen. Deze film levert hiervan de bewijsvoering ten laste, met immer relevante argumenten. Het eindoordeel is zonder beroep.

De jury van het Vrijheidsfestival wil zijn steun uitspreken voor deze film en voor zijn makers, die veel moeite hebben om de film in de Verenigde Staten verdeeld en vertoond te krijgen.

 

RTBF-prijs 2016:

SONITA, Rokhsareh Ghaem Maghami

Het is een universeel verhaal: dat van een jonge vrouw, Sonita, die volledig op haar geluk vertrouwt. Veel meer dan wij, de toeschouwers. We willen haar dan ook toefluisteren dat ze zich geen illusies moet maken, dat ze in haar lot moet berusten, zich moet aanpassen, zodat ze niet te veel afziet. Immers, zoveel gelijkaardige lotsbestemmingen leden al schipbreuk op de oevers waar de dromen verdampen. Maar wij hebben ongelijk. Met een ongelooflijke wilskracht verwezenlijkt Sonita haar droom – de gebruiken, de tradities, het conformisme ten spijt. Deze jonge Afghaanse meid zonder papieren verblijft illegaal in Iran en geraakt niettemin aan een paspoort en een visum om naar de VS af te reizen. Daar wil ze om maar een enkele reden heen: carrière maken in de rapmuziek. De film vertelt op ongelooflijk spannende wijze het onvoorspelbare verhaal van Sonita, de jonge vrouw die met haar jeugdige durf, moed en onbezonnenheid een toonbeeld is van vasthoudendheid.

Marc Bouvier

Verantwoordelijke afdeling Documentaires RTBF

 

SMart-prijs 2016: 

STARLESS DREAMS, Mehrdad Oskouei 

De SMart-jury heeft besloten om dit jaar Starless Dreams van regisseur Mehrdad Oskouei te belonen. Deze onderdompeling in het leven van Iraanse meisjes in een correctioneel rehabilitatiecentrum heeft ons bekoord door zijn schoonheid en scherpte. De immer discrete en respectvolle camera biedt de hoofdpersonen de kans om zich vrij te uiten. Het is op zich al een waagstuk om zo dicht op het vel van die jonge gedetineerden te komen, maar we zijn eveneens bijzonder geraakt door de vragen die de documentaire oproept over de positie van de vrouw in Iran. In Starless Dreams krijgen we vaak ernstige en dramatische uitspraken te horen, die in schril contrast staan met de stralende glimlach en luchtigheid van de meisjes. De regisseur schept een intieme sfeer, maar geeft ons nooit het gevoel voyeurs te zijn. De documentaire overtuigde eveneens omwille van de indrukwekkende technische beheersing: onder andere dankzij de uitstekende cameravoering doet de film ons vergeten dat we naar een besloten wereld zitten te kijken.

De Smart-jury vermeldt ook nog in het bijzonder de film Bref manuel de libération.

Wij willen eveneens Bref manuel de libération in het bijzonder vermelden, omdat de sobere en treffende toon van die originele film ons diep heeft geraakt.

 

Salvadore Allende-prijs:

THE ABORTION HOTLINE, Fernando López Escrivá

Het Salvador Allende-Centrum en de gemeente Evere kozen The abortion hotline uit als winnaar van de Salvador Allende-prijs 2016. Omdat de film zo relevant is – en helaas nog zo actueel – en omdat hij de quasi clandestiene strijd laat zien die vrouwen voeren in een van de drie Latijns-Amerikaanse landen waar abortus nog volledig verboden is. De Chileense Kamer van Volksvertegenwoordigers keurde intussen een wet goed die abortus in sommige gevallen toestaat, maar die moet nog door de Senaat bekrachtigd worden.

In België is het aan het politieke genie van Roger Lallemand te danken dat abortus, onder bepaalde voorwaarden, uit de strafrechtelijke sfeer werd gehaald. Maar het duurde wel tot 1990.

Het recht van vrouwen om over hun eigen lichaam te beschikken kan, zoals alle democratische verworvenheden, door toedoen van conservatieve krachten in het gedrang komen, zoals we onlangs nog in Polen zagen. Deze film nodigt ons uit om waakzaam en actief te blijven.  

Wij spreken aan Fernando López Escrivá onze dank uit voor The abortion hotline.

 

FIDH-prijs 2016:

SONITA, Rokhsareh Ghaem Maghami

Sonita vertelt het aangrijpende verhaal van een buitengewone jonge vrouw en van een regisseuse die haar levensloop verandert. Het is een film die er op treffende wijze aan herinnert dat de meeste Afghaanse meisjes tot een gedwongen huwelijk veroordeeld zijn en dat het bijna onmogelijk is om daaraan te ontsnappen. Maar Sonita ziet voor zichzelf een andere toekomst weggelegd dan moeder te zijn en te koken. Hoewel het vrouwen verboden is te zingen en muziek te maken, gaat ze met veel talent en volharding toch haar droom volgen. Haar rapvideo ‘Meiden te koop’, een krachtig pleidooi tegen het gedwongen huwelijk waartoe ze is voorbestemd, biedt haar uiteindelijk de kans op een nieuw leven. 

Met deze prijs wil de FIDH-jury de aandacht vestigen op het onwaarschijnlijke verhaal van Sonita en haar activisme tegen kindhuwelijken, alsook op de prestatie van de Iraanse regisseuse Rokhsareh Ghaem Maghami, die veel meer verwezenlijkte dan louter een documentaire.