SOS Aquarius
Edouard Elias
De ene na de andere migratieroute naar Europa wordt afgesloten: hekken rond de Spaanse enclaves in Marokko, een migratieakkoord tussen Europa en de Turkije, potdichte grenzen tussen Griekenland en zijn buurlanden, prikkeldraad in Hongarije, Macedonië, Bulgarije. Er blijft maar één route 'open': de gevaarlijkste, de langste, die door het Kanaal van Sicilië in de Middellandse Zee. Op de stranden van Libië (en soms Egypte) klimmen migranten in bootjes, in de hoop Italië te bereiken. Volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) verdronken tussen 1 januari en 15 september 2016 ten minste 2.765 mensen. Maar hoeveel andere slachtoffers blijven voor altijd onbekend, wellicht opgeslokt door de Middellandse Zee? In diezelfde periode zijn 129.126 mensen gered en in Italië aangekomen. De oversteek gebeurt in iele, witte rubberbootjes van 10 meter lang, die niet zeewaardig zijn. Ze worden overladen met 120, soms 130 passagiers en breken doormidden. De migranten worden zonder water noch voedsel op de bootjes gezet; ze krijgen alleen een paar jerrycans mee en vaak toch een mobiele telefoon om de hulpdiensten te bellen. Ze maken nul kans om Lampedusa op eigen kracht te bereiken.In juni 2015 ging de Europese militaire operatie Sophia van start, die de schuitjes moet controleren en identificeren. De schepen die bij die operatie betrokken zijn redden ook mensenlevens, al is dat niet hun kerntaak. Daarnaast sturen ook NGO's eigen schepen uit, met als enige missie schipbreukelingen te redden.
Edouard Elias maakte de tentoongestelde foto's in maart en april 2016 aan boord van een van die schepen, de Aquarius, die gecharterd was door SOS Méditerranée.
Edouard Elias brengt een deel van zijn jeugd in Egypte door en keert omwille van zijn studies terug naar Frankrijk. Gesterkt door de kennis over historische documenten en getuigenissen die hij van zijn grootouders meekreeg, geeft hij de brui aan zijn opleiding tot handelsingenieur en gaat fotografie studeren, met het oog op een carrière als fotojournalist. In de zomer van 2012 reist hij naar Turkije om er de Syrische vluchtelingen te fotograferen. Daar besluit hij met andere journalisten naar Aleppo te gaan en er verslag te doen van het rebellenoffensief om de stad in te nemen. Op het festival Visa Pour l’Image lopen zijn foto’s in de kijker. Oorlogsfotograaf Patrick Chauvel helpt hem zijn eerste reportage aan de man te brengen. Hij blijft actief als persfotograaf, maar werkt nu ook tentoonstellingsprojecten uit. Zijn belangrijkste reportages gingen over Syrië (2012-2013), het Franse Vreemdelingenlegioen (Centraal-Afrika 2014 - Nîmes 2015), de migrantencrisis in de Middellandse Zee (2016) en de brandweerlui in Mosul (2017). Het tijdsaspect in zijn reportages ontwikkelt zich mettertijd. De camera-instelling, de compositie, de keuze van het fototoestel bieden hem verschillende manieren om te laten zien hoe de mens het hoofd biedt aan afzondering, oorlog of lijden.